Công tác Dân số – KHHGĐ đã được Đảng và Nhà nước ta quan tâm từ những năm đầu của thập kỷ 60, với việc ban hành Quyết định số 216/QĐ-CP 26/12/1961 của Hội đồng chính phủ về việc sinh đẻ có hướng dẫn. Quyết định nêu rõ mục tiêu của việc hướng dẫn sinh đẻ là vì sức khỏe của người mẹ, vì hạnh phúc và hòa thuận gia đình, để cho việc nuôi dạy con cái được chu đáo. Quyết định 216/CP được ban hành trong lúc phần lớn các nước trên thế giới chưa quan tâm đến vấn đề dân số, yếu tố dân số trong phát triển thì Việt Nam lại đặt vấn đề điều chỉnh về việc sinh đẻ, hay nói một cách rộng hơn, điều chỉnh sự phát triển dân số cho phù hợp với trình độ phát triển kinh tế - xã hội đất nước trong hiện tại và tương lai.
Từ năm 1961 đến nay, công tác dân số luôn được Đảng và Nhà nước ta quan tâm và đã ban hành nhiều văn bản mang tính toàn diện và hệ thống hơn như: Nghị quyết Hội nghị lần thứ IV Ban chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam khóa VII ngày 14/1/1993; qua 3 thời kỳ triển khai Chiến lược Dân số Việt Nam (1993-2000; 2001-2010; 2011-2020); Nghị quyết 47- NĐ/TW ngày 22/3/2005 của Bộ Chính trị về việc tiếp tục đẩy mạnh thực hiện chính sách dân số và kế hoạch hoá gia đình; Pháp lệnh Dân số, Pháp lệnh sửa đổi Điều 10 Pháp lệnh Dân số và các nghị định hướng dẫn thi hành; và gần đây nhất là Nghị quyết số 21-NQ/TW của BCH TW Đảng khóa XII về công tác dân số trong tình hình mới. Theo đó mà công tác dân số của nước ta đang dần được điều chỉnh theo hướng bao quát hơn, toàn diện hơn, không chỉ là hướng dẫn sinh đẻ có kế hoạch, kế hoạch hóa gia đình mà bao gồm nhiều vấn đề về quy mô dân số, cơ cấu dân số, chất lượng dân số và phân bố dân cư, trong đó chú trọng nâng cao chất lượng dân số nhằm thực hiện thành công mục tiêu bảo đảm sự hài hòa giữa ổn định dân số và phát triển bền vững của đất nước, từng bước nâng cao chất lượng cuộc sống của nhân dân.
Để tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức về công tác dân số, ngày 19/5/1997, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 326/QĐ-TTg lấy ngày 26/12 hằng năm làm “Ngày Dân số Việt Nam”; ngày 26/11/2010, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 2161/QĐ-TTg lấy tháng 12 hàng năm là “Tháng hành động quốc gia về Dân số”. Các văn bản này thể hiện tính nhân văn cao cả trong việc chăm lo đến sức khỏe, hạnh phúc của mỗi người dân nhằm từng bước nâng cao chất lượng cuộc sống, chất lượng dân số cả về tâm, trí, lực; đồng thời thể hiện sự cam kết mạnh mẽ của Đảng và Nhà nước ta trong việc tiếp tục thực hiện các mục tiêu về dân số và mục tiêu phát triển thiên niên kỷ.
Hưởng ứng Tháng hành động Quốc gia về Dân số và kỷ niệm Ngày Dân số Việt Nam (26/12) năm 2024, Bộ Y tế đã chọn chủ đề “Nâng cao chất lượng dân số để đất nước phồn vinh, gia đình hạnh phúc”; với các thông điệp truyền thông:
- Dân số là yếu tố quan trọng hàng đầu của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; là sự nghiệp của toàn Đảng, toàn dân.
- Đầu tư cho công tác dân số là đầu tư cho phát triển bền vững.
- Không mang thai và sinh con ở tuổi chưa thành niên vì sức khỏe, hạnh phúc và tương lai của chính bạn.
- Thực hiện việc tầm soát, chẩn đoán và điều trị bệnh tật trước sinh, sơ sinh vì tương lai nòi giống Việt.
- Không tảo hôn, kết hôn cận huyết thống để bảo vệ giống nòi.
- Tư vấn, khám sức khỏe trước khi kết hôn vì hạnh phúc của mỗi cá nhân, gia đình và toàn xã hội.
- Hãy chăm sóc sức khỏe sinh sản vì chất lượng cuộc sống và hạnh phúc gia đình.
- Giáo dục về dân số, sức khỏe sinh sản đúng đắn, có hệ thống ở thế hệ trẻ góp phần nâng cao chất lượng dân số.